مرثیه

سیّاره‌ی مصلوبِ زمین را
اگر توانِ گفتن بود و
زبانِ طنز،
از بی‌حرمتی‌هامان نسبت به خویشتن
اکنون چنین می‌گفت:
"پدر، برای‌شان ببخشای‌،
خود نمی‌دانند چه می‌کنند."

و طُرفه آن‌که
خود می‌دانیم
چه می‌کنیم.

به زمانی که آخرین موجود زنده
به‌دلیل اعمال ما مرده است،
چه شاعرانه می‌بود اگر
زمین را توانِ گفتن بود
با صدایی که موج‌زنان
شاید از کفِ گراند کنیون برمی‌خاست،
می‌گفت:
"تمام شد."
آدمیان این‌جا را خوش نداشتند.

(کُرت وانه‌گات / ترجمه: علی‌اصغر بهرامی / سرچشمه)

photo: Ali Hashisho / Reuters

همیاری

به همتِ اهالی غیور
درختانِ گردو را بُریدیم
قنداق تفنگ و دسته‌ی تبر ساختیم
بعد دست به دست هم دادیم
تا جنگل از لوثِ درخت و پرنده پاک شد
حالا نشسته‌ایم روی تلی از خاک
با دُممان گردو می‌شکنیم و چَه‌چَه می‌زنیم:
لطفاً از ریختن زباله خودداری فرمایید

(اکبر اکسیر)

Christopher Furlong - Getty Images

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
پی‌نوشت نخست: تویی که خیلی خوبی، تویی که قطره‌فطره نگران می‌شی، من حالم از همیشه خوش‌تره چون تو هستی... وقتی سرویس اینترنتیت قطع می‌شه و مجبوری مثل سالیان دور با وضعیت دایال آپ کانکت بشی تازه می‌فهمی که چقدر به این فضا وابسته شدی... اندکی فترت شاید بد نباشه.

پی‌نوشت دوم: داشتم به رادیو تهران گوش می‌کردم. خبر جالب و در عین حال تأسف‌آوری را اعلام کرد؛ فیلتر سیگار، رده‌ی اول را در زباله‌های جهانی از لحاظ حجم تولید دارد... سیگاری‌های گرامی! دست بردارید جان مادرتان...

The Earth Hour

چه اونایی که امشب چراغا رو به خاطر ساعتِ زمین خاموش کردن و چه اونایی که حواسشون نبود، لطفاً لطفاً و لطفاً امسال کمتر مصرف کنید (انرژی، آب، پوشاک، خوراک و...)، کمتر دود در هوا پخش کنید (خودرو شخصی، انواع دخانیات)، کمتر گوشت بخورید، کمتر زباله تولید نمایید، کمتر از پلیمر و پلاستیک استفاده کنید و از همه مهم‌تر در حالیکه لبخند به لب دارید آگاهی دهید، چرا که نه! حتی در دید و بازدیدهای نوروزی... جون اون کسی که بیشتر از همه بهش اس‌ام‌اس می‌زنید این حرفا رو جدی بگیرید. زمین نیاز به نوازش دارد...

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

پی‌نوشت: دیشب خواب دیدم که به صورت کاملاً غیر عمومی دارم توی پی‌نوشت می‌نویسم "چک کردن جی‌میل کار بیهوده‌ای نیست!" دلیلش را هم یادم نمی‌آید...

رکورد غم‌انگیز ایرانیان در توجه به محیط زیست

مقاله‌ی زیر، نوشته‌ی ارزشمندی است از دکتر صادق زیباکلام در رابطه با مشکلات زیست محیطی در ایران که کم‌کم در حال تبدیل شدن به یک معضل لاینحل است. نگارنده‌ نکات خوبی را در رابطه با غفلت و عدم توجه مردم و مسئولین برشمرده است (از قبیل تولید بیش از حد زباله و پخش آن در طبیعت، آلوده کردن هوا و...)، اما گویی فراموش کرده که بخش زیادی از کم آبی‌های سال‌های اخیر که منجر به کاهش آب دریاچه‌ی ارومیه و تالاب انزلی، خشک شدن زاینده رود و... شده‌است، ناشی از روند رو به رشد دمای متوسط جو زمین می‌باشد که اتفاقاً اولین نشانه‌های آن در مناطق کم بارانِ کره زمین (نوار شمالی خط استوا) قابل رؤیت است. گرمایش جهانی تعادل آب و هوایی کره‌ی زمین را به‌هم زده و طبق پیش‌بینی‌ها تا سال 2015، 1.5 درجه سلسیوس به متوسط دمای جو، افزوده خواهد شد. جلوگیری از این نابودی یک عزم جهانی را می‌طلبد که البته در صدر آن ابرقدرت‌هایی مانند آمریکا و چین باید هر چه سریعتر الگوهای مصرف را تغییر داده و حجم گازهای گلخانه‌ای تولیدی را کاهش دهند... 

برای ما ایرانی‌ها محیط زیست چقدر اهمیت دارد؟ یا درست‌تر گفته باشیم ما ایرانی‌ها چه میزان به فکر و نگران محیط زیست هستیم؟ چقدر برایمان مطرح است که مقوله‌ای به نام محیط زیست وجود دارد، و ما در قبال حفظ، حراست و نگهداری از محیط زیست وظیفه داریم و مسوول هستیم و قس علیهذا؟ مرادم از «ما ایرانی‌‌ها» در حقیقت هم مردم ایران است و هم مسوولان اعم از نمایندگان مجلس، قوه مجریه، قوه قضائیه، مجلس خبرگان رهبری، مجمع تشخیص مصلحت نظام و سایر نهادها و ارگان‌ها. در مرحله بعدی مرادم از «ما ایرانی‌ها» خودم، همکاران دانشگاهی‌ام، جنبش دانشجویی، اصلاح‌طلبان، اصولگرایان، ائمه جمعه و جماعات، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، روزنامه‌نگاران، انصار حزب‌الله، بی‌دین‌ها، بادین‌ها، از ساکنان جردن، زعفرانیه و فرشته تا ساکنان جوادیه، نازی‌آباد و قلعه‌حسن‌خان و اسلامشهر است. در یک کلام ما 75میلیون ایرانی آزاده، سلحشور، سربلند، با یک پیشینه تمدنی پرافتخار که غرب و شرق وامدار پیشرفت و ترقیات فرهنگ و تمدن ما بوده‌اند، چقدر به فکر مقوله‌ای به نام محیط زیست هستیم؟

ادامه نوشته